Нүүр хуудасны ар талд : Гэр бүлийн номын санд зориулав.

Дээд дэвтэр: Тэргүүн бүлэг. Гурван элбэрэлт хүн хөрөнгөө найр тавин зэрэг олбой --
Дэд бүлэг. Сянь-ий мэдэгч хоёр ноён хоорондоо өнчин хүүхнийг хамтатгавай --
Гутгаар бүлэг. Тэн ноён уран аргаар өмчийг нь тэгшилж хуваавай --
Дөтгөөр бүлэг. Пэй хоён журмыг бодон уг сүйг буцааж хамтатгавай --
Тавдугаар бүлэг. Журамт Ду Шы Нян өшихүйдээ зуун зүйлийн эрдэнэт хайрцгаа хаявай --
Зургадугаар бүлэг. Ли Жэ Сянь согтуугаар хэ мань бичгийг орчуулбай --
Долдугаар бүлэг. Тос худалдагч хөвгүүн ганцаар Хуа Күй-г эзэлбэй --
Наймдугаар бүлэг. Цэцэг таригч өвгөн үдэш цэцгийн дагинатай учирвай --
Есдүгээр бүлэг. Заяа нь эргэж ирсэн хүнд дүн тин хун жимс учралдвай --
Аравдугаар бүлэг. Эдийг харагч боол хүчээр эзнээ худалдан авч тушаавай --
Арван нэгдүгээр бүлэг. У Бао Ань гэрийн бүх хөрөнгөө сүйтгэн нөхрөө гаргавай --
Арван хоёрдугаар бүлэг. Ян Жюй Ай амь биеэ тавьж, хань нөхөр лүгээ ханилбай --
Арван гуравдугаар бүлэг. Шэнь Сяо Ся санамсаргүй ч “Ши бяо бичиг” лүгээ дахин учралдвай --
Арван дөрөвдүгээр бүлэг. Сун Жинь Лан хөвгүүн хагархай өрмөгөөр таньж бүрэлдвэй --
Арван тавдугаар бүлэг. Лу Тай Сюай согтуугаар гүн хөү шүлэглэж ихэст бардамлавай --
Арван зургадугаар бүлэг. Ли Чянь Гүн ядуугаар туслах нөхөрт учирвай --
Арван долдугаар бүлэг. Су Сяо Мэй гурвантаа бэрхтэйгээр эрээ тэнсвэй --
Арван наймдугаар бүлэг. Өвгөн ноён Лю Юань Пу-д буянаар хос эрхин хөвгүүн заяавай --
Арван есдүгээр бүлэг. Юй Бай Я эрдэмт нөхөр лүгээ бат журмыг сахиж ятгыг эвдрэй --
Хорьдугаар бүлэг. Жуан Зи Сю ваар гүйс дэлдэж ахуй их онолыг олбой --

Доод дэвтэр: Хорин нэгдүгээр бүлэг. Хөгшин шавь нь багшийн ачийг гурван үе хариулбай --
Хорин хоёрдугаар бүлэг. Бядуу оюутан нэгэн төрлийн амгаланг олбой --
Хорин гуравдугаар бүлэг. Жян Син Гэ дахин алтан сувд цамцдаа учралдвай --
Хорин дөрөвдүгээр бүлэг. Чэн юй шы, урнаар алтан чайдянь саравчийг илэрхийлбэй --
Хорин тавдугаар бүлэг. Сю хөгшин боол нь уурлан элбэрэл журмаар гэрийг тэгшилбэй --
Хорин зургадугаар бүлэг. Цай авхай доромжлолыг хүлцэж өшөөгөө авбай --
Хорин долдугаар бүлэг. Чянь сюцай ташааран гардийн давхарлагт гарвай --
Хорин наймдугаар бүлэг. Чяо ноён уран хажин хоёулыг ялган шийтгэвэй --
Хорин есдүгээр бүлэг. Чонын элэгт боол нь өшөөрхөн заалдвай --
Гучдугаар бүлэг. Элбэрэлт хүүхэн эцэг эхийн ачийг санаж хөвгүүнийг хамгаалбай --
Гучин нэгдүгээр бүлэг. Люй Да Лан алт өгч яс махаа арилжиж авбай --
Гучин хоёрдугаар бүлэг. Жинь Юй Нү эхнэр шийдмээр хорт эрээ занчвай --
Гучин гуравдугаар бүлэг. Тан эрхэм өргөгсөд шүлгээр наадаж гэргий авбай --
Гучин дөрөвдүгээр бүлэг. Хүүхэн оюутан цэцгийг нүүлгэж модыг залгавай --
Гучин тавдугаар бүлэг. Ван Жяо Луань хүүхэн зуун жилийн өшөөг зангидвай --
Гучин зургадугаар бүлэг. Арван гуравдугаар хөвгүүн нь таван насандаа хаанд бараалхвай --
Гучин долдугаар бүлэг. Цюй Жюнь Чэнь урханаар Фү Рун Пин хэмээх хуараа олбой --
Гучин наймдугаар бүлэг. Жөү Сянь Жюнь, урханаар хуан гань зы хэмээх жимсийг хүргэвэй --
Гучин есдүгээр бүлэг. Үрэл бүтээгч хүн нууц увдисаар хуурмаглан алт хувилгавай --
Дөчдүгээр бүлэг. Эд ихдээ эрдэж харц хүн тушаал хүлээхийг санавай --

Дээд дэвтэр: Хятад хэлээр Жинь гү чи гуань, монгол хэлээр Эрт эдүгээхийн гайхамшиг сайхан үзэгдэл хэмээх бүтээл бол хятад үндэстний шилдэг үлгэр, үргэлжилсэн үгийн зохиолын цоморлиг бүлгээ. Энэхүү алдарт бүтээлийг Мин улсын сүүл үед уг нэр нь тодорхойгүй, Бао Вэн Лао Рэнь хэмээн алдаршсан бичгийн сурвалжтан эмхлэн найруулжээ.

Эрт эдүгээхийн гайхамшиг сайхан үзэгдэл хэмээх бүтээл бол хятад үндэстний шилдэг үлгэр, үргэлжилсэн үгийн зохиолын цоморлиг бүлгээ. Энэхүү алдарт бүтээлийг Мин улсын сүүл үед уг нэр нь тодорхойгүй, Бао Вэн Лао Рэнь хэмээн алдаршсан бичгийн сурвалжтан эмхлэн найруулжээ.

Энэхүү сударт орчлонгийн мөн чанар, явдал мөрийн сайн ертөнцийн хүний муу, түүний үүсвэр шалтгаан гэж юу байдгийг утга гүн, үг яруу шүлгээр багцлан товчоолж, түүнийгээ тайлбарлахдаа хүний сонирхлыг татах үлгэр түүхээр ухааруулан зохиомжилсон нь өнөөгийн нийгэмд оршин буй олон сөрөг явдал, гэмт үйлдэлд ч зохих сургамжтай болох ач тустай юм.

Доод дэвтэр: Хэл зохиол судлах газраас энэхүү цуврал бичгийн арван нэг, хоёрдугаар боть болгон нийтлэж буй “Эрт эдүгээгийн гайхамшигт сайхан үзэгдэл” хэмээгчийг Нангиад хэлнээс монголд хэд хэдэн удаа орчуулсан нь, монгол уншигчид нарын машид сонирхож байсны гэрч тэмдэг бөгөөд, монгол үг найруулга сонин сайхан, яруу баялгийн чадлыг бүрэн хэрэглэжээ. Эдгээр үлгэрийн орчуулга нь, бичгээс аман зохиолд нэвтэрч, монгол үлгэрч нар, нөхвөр чимэг оруулан хэлэлцэхээр үл барам, Монгол ард улсын тулгар төр байгуулсны анх үес, Улиастай, Алтанбулаг, Нийслэл хүрээний жүжгийн тайзнаа найруулан гаргаж байсан удаа ч буй болой.

Үүнээ нийтлэсэн эл үлгэрийн эх бичиг нь, Заяын гэгээн Лувсанпэрэнлэйн номын санд байсан бөгөөд эдүгээ Монгол Улсын Нийтийн Номын Санд хадгалан буй болой. Эдүгээ түүнийг үргэлжлүүлэн хэвлэж, монгол уран зохиолын сан Дахь олон улсын уран зохиолын монгол орчуулгыг үзэх судлах олон эрдэмтэн сэхээтний хүртээл болгов. Уг эх бичиг нь, болгосон нангиад цаасан дээр сударчилсан гурван боть болгож бийрээр бичжээ. Газар орон, хүний нэрийг манж үсгээр бичсэнийг монгол галиг болгов. Өөр засвар оруулсангүй. Ринчен доктор профессор Улаанбаатар хот, 1959 он.

Монгол (Кирил)